A
grandeza da Galiza, da Cataluña, do País Vasco ou de outras rexións
españolas, non son as mesmas grandezas da España, pero a súa suma,
isto é, o seu conxunto indisoluble, formando un todo cultural e
lingüístico.
O uso, e portanto a preservación da língua
histórica de cada rexión da Península Ibérica, non debe ser encarado
como un medio de separación, como foi considerado durante moitas
décadas: Primeiro coas monarquías e despois con os gobernos
autoritarios, que proibían, ata de falar en determinados lugares, desas
riquezas histórico-culturales de un pobo que soube construír
heroicamente esa árbore lingüística, que tanto serve para recitar un
poema como para dar un grito de guerra. Hoxe, as linguas históricas de
cada rexión: Galiza, País Vasco e Cataluña..., son ensinadas
xuntamente con a língua da unidade nacional, o "español",
isto é, o ensino de línguas é bilíngüe en cada unha desas rexións.
Na España rexional, en todos os poboados e
aldeas, as persoas ten o pracer en falar da Patria grande, pero se
emocionan ó falar da Patria histórica: Conceitos tal vez bairristas ou
providencialistas, comparables ós círculos concéntricos que na ánima
dese home van se producindo, á medida que se vai avanzando na estrada
da vida. A Patria é a infancia, a familia, o lar, pouco despois a rúa,
a escola o barrio. Coñecen máis tarde a cidade e o municipio, máis
adiante, na xuventude, aman a provincia; pero a maturación corresponde
á completa visión e ao amor á Patria, sen rexionalismos
inconseqüentes nen anárquicos.
Nas rexións históricas, empregase a língua
vernácula para exaltar os amores á xuventude e ós panoramas iniciais
da vida. Pero, para cantar a aurora universal, se usa, naturalmente, a
língua da unión nacional, porque fora dos contornos rexionais, despois
de atravesar vales e escalar montañas, prolonganse o entusiasmo e as
preocupacións da Patria histórica que son as preocupacións e
satisfaccións de tódolos pobos da España.
Pero, os poboados, aldeas e cidades son, na
realidade, o que sexan os homes, e por isto non convén perder de vista
as tres formas das actividades espirituales: Coñecemento, sentimento e
tendencia, elas, correspondense obxectivamente con tres ordens de
valores. Ó coñecemento corresponden a Ciencia e a Técnica; ó
sentimento corresponden a Arte e a Literatura; á tendencia, a Moral e o
Direito. De forma máis directa, diríamos que son varios os elementos
de formación da personalidade humana: O elemento reflexivo ou a
intelixencia; o elemento dinámico e da vontade; o elemento social e o
amor, e o elemento moral da personalidade ou a consciencia.
No mellor relacionamento, no equilibrio destes
elementos fundamentales está a maior grandeza do novo home rexional
español. O español de hoxe compreende con máis profondidade o
significado da convivencia e da tolerancia e, cada vez máis se
distancía do radicalismo social, político e persoal. Ele descubriu que
o símbolo de "arriba" está non somente na invocación
do presente, senon que existe tamén na liña de calquer futuro.
É ese levantar da Patria sobre o pequeno, o
intranscendente, o ínfimo, o que deixa de dividir, de parcelar que
inflama esa forza latente que está e estará sempre impregnada no ser e
na ánima do pobo español.
O novo home que surxe nestes anos de paz social
e democrática, non é unicamente aquele que "naceu
despois", senón tamén o que "veu antes" que
foi abrindo e deixando, no camiño para o futuro, toda unha carga de mal
estar, de diferencias para sentir dentro de sí a certeza, a ambición
de que estava diante de unha tarefa heroica e do ben comun.
O español de hoxe, de certa forma, é un testemuño da concordia e do
amor. En seu sentido máis amplio de responsabilidade, no seu exercicio
da facultade representativa polos camiños da orden e do respecto que
debe ter a forza de seu entusiasmo de mellora na loita por un bo nivel
de vida, no respecto mútuo, confirma o significado de que a mudanza
social e política foi como unha academia de estilo e de moral, para un
pobo que ficou tanto tempo na escuridade das tebras.
A paz pública, o respecto a información social que dá amosas que
súas tareas sindicales están sendo orientadas para o ben comun e a
perfección profesional, son exemplos vivos de como o novo home vive
para un novo tempo.
É a esperanza de que sempre, alén da pura utopía, fantasía e
anécdota, o pobo español, como xa o fixeron seus antepasados
celtíberos, no pasado remoto, saberá loitar por súa grandeza
peninsular, permanecendo fiel a esencia da Patria grande e das Patrias
rexionais ou históricas. |